Henüz ortaokul çağlarından itibaren aileler tarafından şekillendirilmeye çalışılan ve öğrencilerin yetişkinlik dönemlerine girdiklerinde hayatlarını önemli ölçüde etkileyecek meslek konusunda aslında en önemli ve etkili dönem lise zamanlarıdır. Bazı ailelerin baskılaması ile olan bazen de çocukların kendi iradeleri ile karar verdikleri meslekler, lise dönemlerinde girilen üniversite sınavları, meslek edinme amaçlı yapılan birçok çalışma ile netlik kazanmaktadır.
Eğitimin Meslek Seçimine Etkisi
Eğitim hayatı, birçok öğrencinin meslek seçimi ve geleceğinin şekillenmesi için oldukça önemlidir. Gençler eğitim hayatları boyunca çevreleri, aileleri ve öğretmenleri tarafından birçok meslek önerisine maruz kalırlar. Fakat eğitim sürecinde öğrencilerin ilgi alanları ile mesleki tercihleri de etkilenmektedir. Özellikle lise döneminde matematik, fen bilimleri gibi sayısal alanlara ilgi duyan ve bu alanlarda başarılı olan öğrenciler çeşitli mühendislik dallarına, tıp fakültelerine ve sağlık alanlarına yönelmektedir. Mühendislik dalları sayısal konularda başarılı öğrenciler için oldukça uygun olsa da sağlık alanlarında tercih yapan öğrenciler aslında ilgi duydukları alanların dışında çocuk yaşlarda yapılan ailesel yönlendirmelerden kaynaklı ve elde ettikleri yüksek puanların etkisi ile bu tercihleri yapmaktadırlar. Öğrencilerin öğretmenler tarafından doğru şekilde desteklenmesi ve eğitim aldıkları alanlarda başarı sağladıkları bölümlerin meslek hayatlarında tercih edilmesi, gençlerin daha doğru meslekler seçmesi konusunda oldukça önemlidir.
En Çok Tercih Edilen Meslekler
Lise çağlarında meslek seçimi ile ilgili elde edilen pratik bilgiler, öğrencilerin eğitim-öğretim zamanlarında gelecekteki meslekleri için bir fikir oluşturmaktadır. Edindikleri bilgiler ve etkilendikleri çevre sayesinde birçok öğrenci meslekleri ile ilgili bazen yanlış kararlar da verebilmektedir. Ancak en çok tercih edilen ve yıllardan beri değişmemiş olan başarılı meslek dalları genellikle şu şekilde sıralanabilir.
– Tıp ve sağlık bilimleri
– Mühendislik dalları
– Veterinerlik
– Hukuk
– Eczacılık
– İktisadi ve idari bilimler
– Eğitim bilimleri
– Psikoloji
– Mimarlık
Eğitimde Başarının Meslek Seçimine Etkisi
Öğrencilerin aile ve çevrelerinin etkisinde olmadıkları ve kendi iradeleri ile mesleklerinin seçtikleri düşünüldüğünde, kişinin eğitim hayatı boyunca edindiği tüm bilgiler ve ilgi duydukları alanlar meslek seçimini etkilemektedir. Mesleki tercihleri ileride yaşamlarını büyük ölçüde etkileyecek ve maddi manevi her türlü konuda önemli bir karar olacaktır. Bu durum, kişinin ilgi duyduğu veya başarılı olduğu alandaki bir mesleği tercih etmesinin en doğru ve en sağlıklı karar olduğunu göstermektedir.
İlerleyen zamanlarda seçtikleri meslekten dolayı pişmanlık duymamaları ve yaptıkları işi severek, başarılı ve doğru şekilde yapabilmeleri için öğrencilerin eğitim dönemlerinde kendilerini ve mesleki ilgilerini doğru şekilde takip etmeleri gerekir. Doğru bir tercih yapabilmek için, öğretmenler ve aileler de baskı kurmak veya zorlamak yerine öğrenciyi en başarılı olduğu alana ve en çok ilgi duyduğu bölüme yönlendirmeleri, öğrencinin aldığı kararlara saygı duyarak destek olmaları meslek seçiminde oldukça önemlidir.